Działalność nierejestrowana w 2021 – limit, koszty, VAT i inne

Kojarzysz hasło działalność nierejestrowana, myślisz, że to może być opcja dla Ciebie, ale potrzebujesz szczegółów? Chcesz się upewnić czy to rozwiązanie naprawdę jest tak fajne jak mówią? Wiem, brzmi zbyt dobrze by było prawdziwe :) A jednak!

Nazywam się Kasia Pszonicka, od 2012 roku pomagam Wam wystartować z własnym biznesem, jestem ekspertką od działalności nierejestrowanej (napisałam o niej całego eBooka) i w tym artykule opowiem Ci o jej podstawach!

Zanim jednak przejdziemy do szczegółów, od razu chciałam Ci powiedzieć, że jeśli już wiesz, że ten temat interesuje Cię bardziej, to możesz ściągnąć ode mnie bezpłatnego mini eBooka z najważniejszymi informacjami.

Działalność nierejestrowana czy nierejestrowana działalność gospodarcza? – definicja

Od razu, na samym początku, musimy wyjaśnić sobie kwestię nazewnictwa. Działalność nierejestrowana, działalność bez rejestracji, a może nierejestrowana działalność gospodarcza?

Tak naprawdę możemy nazywać ją jak chcemy, bo nie ma na nią oficjalnej nazwy, czyli np. obie formy albo działalność nierejestrowana, albo działalność bez rejestracji są ok.

Niektórzy jednak mówią na tę formę „nierejestrowana działalność gospodarcza”, ale to błąd, bo działalność nierejestrowana NIE JEST działalnością gospodarczą! To dość ważne :) I wprost wskazują na to przepisy. A dokładnie artykuł 5 ustawy prawo dla przedsiębiorców. Jego ustęp 1 brzmi następująco:

„Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.”

Jak założyć działalność nierejestrowaną?

Żeby rozpocząć działalność nierejestrowaną, wystarczy po prostu zacząć :) Naprawdę nie trzeba jej nigdzie rejestrować!

Gdy już się wystartuje, należy prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, w której wykazujemy sumę uzyskanego przychodu z danego dnia.

Przed podjęciem decyzji o starcie z działalnością nierejestrowaną, warto zastanowić się jaki model biznesowy pozwoli Ci spełnić warunki jej prowadzenia. Dodatkowo ważne, żeby był taki, który umożliwi Ci przetestowanie pomysłu na biznes i dobry start do dalszych działań.

Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?

Nie będę owijać w bawełnę. Taka forma prowadzenia działalności nie jest dla wszystkich. Musisz spełniać kilka warunków, by z tej opcji skorzystać.

Podstawowym warunkiem prowadzenia działalności nierejestrowanej jest, to, że musisz być osobą fizyczną.

Na 99,99% jesteś. Chodzi o to, że z tej opcji nie mogą skorzystać fundacje, stowarzyszenie, spółki, internetowe boty :) itp.

Pozostałe warunki prowadzenia działalności nierejestrowanej przedstawiam poniżej.

O tym kto NIE MOŻE działać w tej formie pisałam w tym poście: Działalność nierejestrowana – kto NIE MOŻE jej prowadzić?

Czy na działalności nierejestrowanej są limity?

Tak! Głównie finansowe. Ważny jest tutaj przychód należny, który nie może przekroczyć w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (aktualną kwotę znajdziesz tutaj).

Pamiętaj – przychód to nie to samo co dochód! Kliknij TUTAJ i przeczytaj osobny post na ten temat.

Szybkie przypomnienie: Przychód, czyli pieniądze, które wpłynęły od klienta, które są zwykle ceną Twojego produktu. Dochód – czysty zysk – to, co zostaje Ci w kieszeni po odliczeniu kosztów.

A tutaj chodzi jeszcze o przychód należny.

Ustęp 6 artykułu 5 mówi, że: „Przez przychód należny, o którym mowa w ust. 1, rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont”.

Warto o tym pamiętać i też odpowiednio dostosować model biznesowy do tego przepisu. Czyli najlepiej jakby Twój biznes miał dużą marżę i niskie koszty. Lepszy duży zysk i małe koszty działalności nierejestrowanej. ;)

Na działalności nierejestrowanej jest jeszcze jeden limit, a raczej warunek. A mianowicie by działalność nierejestrowana była dla Ciebie w ciągu ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie mogłaś/-eś wykonywać działalności gospodarczej.

Ale uwaga! Tu jest kruczek na Twoją korzyść. Jeśli Twoja dawna działalność gospodarcza została wykreślona z ewidencji przedsiębiorców przed 30 kwietnia 2017 r. i od tej pory ponownie jej nie rejestrowałaś/-eś to masz ulgę. Również możesz prowadzić działalność nierejestrowaną.

Czy są jeszcze jakieś ograniczenia dla działalności nierejestrowanej?

Tak. Wynikają z art. 6 ustawy PP i dotyczą rolników. Jeśli jesteś rolnikiem/rolniczą to zapoznaj się również z tym przepisem.

Do jakiej kwoty prowadzić działalność nierejestrowaną w 2021 roku?

Do 1400 PLN! Taki jest limit przychodu jaki Twoja działalność nierejestrowana może wygenerować każdego miesiąca. Ten limit jest ważny tylko w 2021 roku.

Ważne! W żadnym miesiącu działalności nie możesz przekroczyć tego przychodu. Jeśli tak się zdarzy to zgodnie z brzmieniem tego samego artykułu ustawy prawo dla przedsiębiorców (przypomnę, że mowa o artykule 5), zgodnie z jego ustępem 3:

„Jeżeli przychód należny z działalności, o której mowa w ust. 1, przekroczył w danym miesiącu wysokość określoną w ust. 1, działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa w ust. 1.”

Co to oznacza? Musisz zarejestrować działalność gospodarczą od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie tej kwoty. (art. 5 ust. 3 PP). W ciągu 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie, musisz złożyć wniosek o wpis do CEIDG. (art. 5 ust. 4 PP).

Działalność nierejestrowana – limit w 2022 roku?

W 2022 roku, miesięczny limit przychodów dla działalności nierejestrowanej wyniesie 1505 złotych.

Gdzie zgłosić działalność nierejestrowaną?

Nigdzie – śmiało możesz działać bez żadnej rejestracji, wpisów, zgłoszeń do urzędów i innej papierologii!

Ale! Pomimo tego, że prowadzenie działalności nierejestrowanej wiąże się ze znacznie mniejszą liczbą obowiązków niż przy jednoosobowej działalność gospodarczej, nie znaczy to jednak, że nie ma ich wcale.

Jednym z ważnych i również przydatnym obowiązkiem jest prowadzenie ewidencji sprzedaży za dany dzień. Wynika on z ustawy Prawo przedsiębiorców (art. 109 ust. 1 ustawy o VAT), który brzmi następująco:

„Podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym”.

A więcej o działalności nierejestrowanej i VAT-cie przeczytasz w akapicie poniżej. ;)

Ewidencja sprzedaży na działalności nierejestrowanej

Wracając do ewidencji sprzedaży, nie tylko trzeba ją prowadzić, ale również warto! Dlaczego? Między innymi po to, żeby wiedzieć, czy przekroczyliśmy już limit przychodu i jak wyglądają finanse w naszej firmie. Choć powodów jest więcej, to o tym innym razem.

Jak powinien wyglądać taki dokument? Powinien zawierać podstawowe informacje takie jak: liczba porządkowa, data sprzedaży, kwota sprzedaży, kwota sprzedaży narastająco, czyli suma wszystkich poprzednich sprzedaży plus tej z obecnego wiersza.

Nie musisz prowadzić ewidencji sprzedaży za dany dzień, jeśli rejestrujesz sprzedaż na kasie fiskalnej. Kasa fiskalna i działalność nierejestrowana? Tak, niestety ten temat może Cię dotyczyć, nawet jeśli zdecydujesz się tak działać.

Działalność nierejestrowana – jak rozliczyć?

Ten temat jest szeroki i nieco bardziej skomplikowany niż pozostałe.

Działalność nierejestrowana jest opodatkowana tak samo, jak każdy inny przychód. Brak obowiązku rejestracji nie zwalnia wskazywania naszego dochodu w PIT. A dochody z działalności nierejestrowanej rozlicza się w formularzu PIT-36.

I wydawałoby się, że tyle wystarczy, ale im głębiej będziemy kopać, tym po drodze pojawia się mnóstwo pytań.

Działalność nierejestrowana a kasa fiskalna

Czy działalność nierejestrowana potrzebuje kasy fiskalnej? Odpowiedź brzmi: zależy jaka. Większość nie będzie objęta obowiązkiem posiadania kasy fiskalnej, niektóre jednak tak.

Więcej na ten temat przeczytasz TUTAJ.

W temacie kas fiskalnych i działalności nierejestrowanej jest pewien ważny kruczek! Jeśli zaczynasz swoją działalność w grudniu, może się okazać, że przekraczasz proporcjonalny roczny limit obrotu ze sprzedaży osobom fizycznym, które nie prowadzą działalności gospodarczej (lub rolnikom ryczałtowym), powyżej którego masz obowiązek posiadania kasy fiskalnej!

Działalność nierejestrowana a ZUS

Pierwsza nasuwa się wątpliwości typu: „Działalność nierejestrowana a ZUS – kto go ma zapłacić?”. Odpowiedź brzmi: To zależy ;). A może nikt nie musi? Może!

Jeśli sprzedajesz produkty to ZUS Ciebie nie dotyczy. Jeśli jednak w ramach działalności nierejestrowanej świadczysz usługi, to może być tak, że musisz płacić ZUS, ale może być i tak, że wcale nie musisz.

Tutaj odsyłam Cię do mojego e-booka, w którym ten temat rozłożyłam na czynniki pierwsze i wyjaśniłam krok po kroku.

Działalność nierejestrowana a VAT

A druga to kwestia: „Działalność nierejestrowana a VAT – czy mnie to dotyczy?”. Znowu: to zależy!

Co do zasady, osoby prowadzące działalność nierejestrowaną, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT) są zwolnione podmiotowo.

Są jednak pewne rodzaje działalności, które bez względu na wartość sprzedaży nie korzystają ze zwolnienia w podatku VAT np. usługi prawnicze, usługi w zakresie doradztwa, usługi jubilerskie i inne. Więcej o VAT na działalności nierejestrowanej znajdziesz w moim e-booku. :)

To są najważniejsze zagadnienia, jakie mogą przyjść Ci do głowy przed ruszeniem z taką formą działalności. W miarę zagłębiania się w ten temat odkrywają się nowe karty i możesz czuć pewne zagubienie, tym bardziej że na działalności nierejestrowanej nie masz pewnie księgowego, więc musisz radzić sobie sam(a).

Warto jednak szukać odpowiedzi i czasem nawet skonsultować się ze specjalistą, ponieważ działalność nierejestrowana to dobry sposób na start i rozwinięcie skrzydeł w biznesie!

Kilka razy wspominałam, że więcej kompleksowej wiedzy znajdziesz w moim e-booku. Przygotowałam go właśnie dla osób chcących wypróbować tę formę działalności do testowania swojego pomysłu na biznes.

Znajdziesz w nim ponad 100 stron informacji o działalności nierejestrowanej, jakie będą Ci potrzebne, żeby działać zgodnie z prawem i pewnie. A o to w tym chodzi, prawda? Żeby czuć się pewnie i bez działać bez obaw. Trzymam za Ciebie kciuki!